Starość to dla wielu osób bardzo przykry okres wiążący się z licznymi chorobami, problemami natury społecznej czy psychicznej. Najważniejsza w tym czasie jest pomoc i wsparcie najbliższych osób. Zdarza się jednak, że rodzina nie potrafi sama poradzić sobie z opieką nad seniorem, dlatego z pomocą przychodzą wykwalifikowane opiekunki, ale także wolontariusze, którzy przychodzą, by porozmawiać lub pograć w karty z seniorami. Jednym z gorszych wrogów starości jest demencja, o której często nic nie wiemy. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, czym ona jest, jak ją rozpoznać i leczyć.

Czym jest demencja?

Demencja często nazywana także otępieniem to zespół objawów choroby mózgu. Jej podłoże nie jest znane, co znacznie utrudnia jej rozpoznanie i leczenie. Na skutek dysfunkcji dochodzi do upośledzenia różnych funkcji poznawczych, czyli pamięci, mowy, myślenia oraz okazywania i kontrolowania emocji.

W celu postawienia diagnozy konieczna jest wizyta u specjalisty. Zdarza się bowiem, że demencja mylona jest z pseudodemencją, która ma podobne symptomy. Jest ona wynikiem najczęściej guza mózgu, niedoboru witaminy B12 lub problemów z tarczycą. Po wprowadzeniu odpowiedniego leczenia powstałe objawy ustępują. W chwili, gdy mamy do czynienia z demencją, leczenie jest o wiele bardziej skomplikowane.

Jakie są przyczyny otępienia?

Demencja jest skutkiem utraty komórek nerwowych w mózgu, które odpowiadają za sprawność umysłową. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest bardzo wiele, a wśród nich wyróżniamy:

• choroby genetyczne układu nerwowego,
• cukrzycę,  
• chorobę Alzheimera,
• nadużywanie alkoholu,
• problemy metaboliczne,
• stwardnienie rozsiane.

Demencja – jak ją rozpoznać?

Otępienie to choroba, która pojawia się stopniowo. Początkowe objawy można pomylić z chwilą niedyspozycyjnością, efektem ubocznym przyjmowanych leków lub zwykłym, chwilowym zapomnieniem. U seniora, który zmaga się demencją, występują zmiany:

• na podłożu neuropsychologicznym – problemy z pamięcią, zaburzenia mowy,
• na podłożu psychicznym – lęk, urojenia, depresja,
• w zachowaniu.

Poniżej przedstawiamy objawy, które powinny „zapalić w Twojej głowie czerwone światełko”. W takiej sytuacji konieczna jest pilna konsultacja ze specjalistą, który wykona potrzebne badania. 

• problemy z rozpoznaniem bliskich osób,
• problem z określeniem dnia tygodnia,
• trudności z liczeniem oraz mówieniem,
• szybkie denerwowanie się,
• zmienność nastroju,
• stany lękowe lub depresyjne,
• problem z podejmowaniem decyzji.  

Demencja – czy można ją leczyć?

Otępienie to choroba, której nie da się wyleczyć. Oznacza to, że pojawiające się objawy nie znikną. Można jednak spowolnić dalszy ich przebieg, wpierając jeszcze „nieuszkodzone” funkcje i procesy. Kluczem jest przede wszystkim szybka diagnoza oraz wprowadzenie odpowiednich leków. 

Warto jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy senior zostanie prawidłowo zdiagnozowany, będzie wymagał stałej opieki i wsparcia. Pomoc najbliższych staje się wówczas na wagę złota, jednak nie zawsze jest możliwa w takim wymiarze, jaki wynika z zaistniałej sytuacji. Wtedy potrzebne jest wsparcie opiekunów, którzy profesjonalnie zajmą się chorą osobą.

Najważniejsze po otrzymaniu diagnozy jest właściwe podejście do chorego. Cierpliwość i zrozumienie to podstawa sprawnej komunikacji. Wykonując poszczególne czynności dokładnie tłumacz, co robisz, tak by senior mógł to zrozumieć i w miarę możliwości zapamiętać. Wtedy jego agresja i lęk ustąpią miejsca współpracy. 

Zalecanym rozwiązaniem dla osoby opiekującej się chorym jest ustalenie pełnego harmonogramu dnia, by wprowadzić nawyki. Dzięki temu poszczególne czynności takie jak, jedzenie, kąpiel czy chodzenie spać będą wykonywane rutynowo. Warto również zachęcać chorego do rozwiązywania krzyżówek, czytania książek czy uczenia się wierszyków na pamięć. Dostarczanie takich bodźców pozwala utrzymać jak najdłużej sprawności funkcji poznawczych.

Diagnoza to podstawa

Nasz artykuł ma na celu szerzenie wiedzy na temat demencji. Nie stanowi jednak podstawy do samodzielnego diagnozowania. Jeśli po jego przeczytaniu doszedłeś do wniosku, że otępienie może dotyczyć kogoś z Twoich bliskich, niezwłocznie skontaktuj się ze specjalistą. Tylko w ten sposób możesz właściwie zdiagnozować demencję i pomóc choremu.