Poruszany w dzisiejszym artykule temat nie jest łatwy ani przyjemny, jednak należy się z nim zmierzyć, by każdy miał świadomość, jak zajmować się umierającym podopiecznym. Z pewnością zdajesz sobie sprawę, że nie zawsze rodzina jest w stanie pomóc schorowanemu seniorowi i w takim przypadku decyduje się na opiekę paliatywną.

Czym jest opieka paliatywna?

Opieka paliatywna nazywana jest także opieką hospicyjną. Polega na uśmierzaniu nieprzyjemnych objawów choroby oraz bólu. Jej zadaniem jest podtrzymanie życia pacjenta, na odpowiednim poziomie przy jednoczesnym zrozumieniu, że śmierć to naturalne zjawisko, które dotknie prędzej czy później każdego człowieka.

Opieka paliatywna różni się od medycyny ogólnie tym, że nie przywraca chorego do zdrowia, ponieważ z wiadomych przyczyn jest to niemożliwe. Zadaniem opiekunów jest dbanie o podopiecznego w jego ostatniej drodze. Do głównych zadań opieki hospicyjnej należy:

• łagodzenie bólu oraz innych objawów choroby,
• wsparcie psychiczne podopiecznego,
• wsparcie psychiczne rodziny i bliskich chorego.

Opieka paliatywna dotyczy nie tylko chorych, ale i ich rodzin. Oczywiście nie w sensie dosłownym, ale w chwili, gdy bliscy dowiadują się o złym stanie zdrowia seniora, często nie wiedzą, jak sobie poradzić w zaistniałej sytuacji. Pomoc wykwalifikowanych specjalistów jest dla nich na wagę złota. Oddają bowiem chorego w najlepsze ręce, mając przeświadczenie, że robią wszystko, co w ich mocy, by ostatnie dni bądź tygodnie nie odbywały się w cierpieniu.

Opieka hospicyjna obejmuje pacjentów, u których zdiagnozowano choroby zagrażające ich życiu oraz postępujące wraz z upływem czasu. Oznacza to, że z dnia na dzień pacjent czuje się coraz gorzej i bez fachowej pomocy będzie bardzo cierpiał. Taka opieka przyjmuje kompleksową formę, ponieważ poza uśmierzaniem bólu pomaga w problemach psychicznych, duchowych oraz somatycznych.

Opieka paliatywna w domu

W Polsce osoby wymagające opieki paliatywnej mają trzy możliwości:

• darmową opiekę w poradni paliatywnej lub na oddziale paliatywnym,
• prywatną placówkę,
• domową opiekę.

Oczywiście wszystko zależy do tego, w jakim stanie jest chory, jednak jeśli jego stan zdrowia, warunki zamieszkania oraz pomoc bliskich osób na to pozwalają, warto rozważyć taką możliwość. Pacjent, który jest poddany leczeniu w domu, może liczyć na pomoc lekarzy i pielęgniarek zajmujących się medycyną paliatywną. Dodatkowo wykonywanie niezbędnych badań, leczenie farmakologiczne, a nawet wypożyczenie sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego odbywa się bezpłatnie. Warto również wspomnieć, że w ramach pomocy paliatywnej choremu przysługuje pomoc psychologiczna lub psychiatryczna.

To, jak często z wizytą będzie przychodzić do chorego lekarz czy pielęgniarka zależy od potrzeb pacjenta oraz wytycznych NFZ. Rodziny często decydują się na zatrudnienie całodobowej opieki w postaci wykwalifikowanej opiekunki, która mieszka z chorym i się nim opiekuje w zamian za stosowne wynagrodzenie.

Rola opiekuna w opiece paliatywnej

Seniorzy mimo ciężkiego stanu zdrowia, często doskonale zdają sobie sprawę z sytuacji, w jakiej się obecnie znajdują oraz wiedzą, co ich czeka. Nie chcą jednak być ciężarem, dlatego warto szczerze z nimi porozmawiać i wziąć pod uwagę ich życzenia. Zadaniem opiekuna jest zapewnienie jak najlepszego komfortu życia oraz dbanie o samopoczucie. Pomóc w tym może:

• systematyczna i staranna higiena osobista chorego – podczas kąpieli należy zadbać o wszystkie części ciała, szczególnie intymne. Warto pielęgnować skórę np. poprzez natłuszczanie specjalnymi kosmetykami. Mile widziane są również ręczne masaże relaksacyjne. Podczas toalety nie zapominajmy także o higienie i pielęgnacji jamy ustnej,
• zapobieganie odleżynom – osoby chore, które nie poruszają się już samodzielnie i całymi dniami leżą, wymagają stałej zmiany pozycji ciała. Ponieważ same nie mogą tego zrobić, muszą to wykonywać opiekunowie. Zadbaj również, by podczas podnoszenia unikać tarcia skóry, która jest narażona na uszkodzenia,
• delikatne wykonywanie czynności pielęgnacyjnych, co zminimalizuje wystąpienie dodatkowego bólu,
• uważna obserwacja seniora. Tutaj chodzi przede wszystkim o problemy psychiczne, egzystencjalne i duchowe.
• przygotowanie chorego na spotkanie z kapłanem, jeśli takie jest jego życzenie.